6 Şubat sarsıntılarının ikinci yılında yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, sarsıntıları, yapılması gerekenleri ve en riskli bölgeleri NTV’de anlattı.
Görür, “Güneydoğu’daki sarsıntı bizim için sürpriz değildi” diyerek şu sözleri kullandı:
“3-5 MÜTEAHHİDİN PEŞİNE DÜŞTÜK, HEPİMİZ SUÇLUYUZ”
“Bu sarsıntının olacağını biz bekliyorduk ve söylüyorduk. Mahallî idare, merkezi idare halk da dahil herkes biliyordu. Güneydoğu’daki mahallî idareler burayı sarsıntıya hazırlama çalışmalarını ağır bir halde yapsaydı diyelim 99 nere, 2023 nere? Bu kadar insanımız ölür müydü? 3-5 müteahhitin peşine düştük. Hepimiz hatalıyız.”
“TÜRKİYE’Yİ SARSINTI ÜLKESİ OLARAK KABUL ETMELİYİZ”
Türkiye’yi sarsıntı ülkesi olarak kabul etmek gerektiğini söyleyen Naci Görür, “Kendimizi aldatmayalım, burada az zelzele var, burada çok var diye bölümlendirip insanların önlem almasını engellemeye gerek yok. Türkiye bir zelzele bölgesi her an rastgele bir yerde rastgele bir vakitte rastgele bir büyüklükte zelzele olabilir. Sarsıntı dirençli kentler, köyler kurmak zorundayız.” dedi.
“DEVLETİN MEVCUT ORGANLARINI HAREKETE GEÇİRMEKLE ZELZELEYE HAZIRLANMAMIZ MÜMKÜN”
Tayvan’da sarsıntı olduğunda 3-5 kişinin tesadüfen öldüğünü belirten Görür, “Bizde on binler, elli binler gidiyor. 150 bine yakın insanımızı gömdük. Artık kendimize gelelim. Kenetlenelim. Sarsıntı işini bilim ve teknoloji yoluyla halledelim. Çok para da istemiyor. Devletin mevcut organlarını harekete geçirmekle zelzeleye hazırlanmamız mümkün. Yeni genel müdürlükler daireler kurmak gerekmiyor” biçiminde konuştu.
Halkın zelzeleye muhalif, kaçak bina yapmaması gerektiğini söyleyen Naci Görür, “Doğru gereç kullanılması lazım. Bunun için eğitmem lazım. O ilin milli eğitim müdürlüğü vasıtasıyla okullara, köylülere ulaşabilirim. Ne paraya ne pula ihitiyaç var. Birlikte hareket etmeye muhtaçlık var” dedi.
EN YAKIN SARSINTI TEHLİKESİ NEREDE?
Prof. Dr. Naci Görür “En yakın tehlike nerede?” sorusuna ise şu karşılığı verdi:
“Erzincan ile Bingöl Karlıova ortasında Yedisu fayının bulunduğu yer… Yani Bingöl Karlıova birebir vakitte Tunceli yöresi ve Erzincan’ın doğu kısımları sarsıntı ön gördüğümüz yerlerden biri. Zira burada en son zelzele 1790’larda olmuş. 250 senede bir sarsıntı üretiyor bu fay 250 sene de dolmuş. Yani 2030’lara falan geliyor. Burası zelzele ürettiği vakit Erzincan, Bingöl Pülümür ziyan görür.”
İkinci olarak Bingöl Karlıova ile Bingöl Göynük ortasına dikkat çeken Görür, “Burada 1866-1860 civarında sarsıntı olmuş. Burası kırılmadı. Üçüncüsü Arap levhası son büyük zelzelelerde 10 metreye yakın savrulmayla kuzeye yanlışsız hareket etti. Doğu Anadolu fayı kırıldı. Ama Bitlis Zagros kenet nesli sarsıntı üretmedi. Adıyaman, Siirt, Diyarbakır, Hakkari sıkışık hale geldi. Zelzelesi öne çekilmiş olabilir. Şayet zelzele bekleyen bir yer düşünürsek burayı da gözardı etmemeliyiz” tabirlerini kullandı.
“MARMARA’DA ZELZELE MÜMKÜNLÜĞÜ YÜZDE 47”
Marmara Bölgesi’nde kesin sarsıntı beklendiğini söyleyen Görür, şöyle devam etti:
“Onu hiç tartışmıyoruz bile. Bütün datalar Marmara Denizi’nde 7’den büyük sarsıntı olacağını gösteriyor. ABD’li Parsons ve arkadaşları çalışma yaptılar zelzele ne vakit olabilir diye tarihi zelzeleleri inceledi ve 99’dan itibaren her an olmak kaydıyla Marmara’da 7’den büyük zelzele olma mümkünlüğü evvel yüzde 64 dediler geçen sene revize ettiler yüzde 47. Demek ki bu bölgede zelzelenin olma mümkünlüğü 30 yıl içerisinde yüzde 47. Bu çok büyük mümkünlük. Bu işin latifesi yok. Bu bölgeyi derhal zelzeleye hazırlıyor olmamız lazım.”
“DEPREME HAZIRLIK BAKANLIĞI KURULMALI”
Bölgede yapı stoğunun yüzde 60’tan fazlasının zelzele dirençli olmadığının söylendiğini belirten Naci Görür, “Bu bölge çökerse Türkiye’nin yüzde 60’a yakın gayri safi ulusal hasılasını sağlayan yer çökerse bütün Türkiye diz üstü çöker. Ne ekonomik ne siyasi bağımsızlık kalır gerçek beka sorunu budur. Zelzelesi unutmayın. 24 saat durmadan tercihen bir bakanlık kurarak zelzeleye hazırlanırsak ve zelzele bölgelerinden işe başlarsak 20 senede bütün Türkiye’yi zelzeleye dirençli yaparız. Az yol köprü yaparız lakin konsantre olarak zelzele hazırlığına insanlarımızın can güvenliğine yöneliriz” diye konuştu.