Almanya’nın kamuya ilişkin milletlerarası yayın kuruluşu Deutsche Welle’nin (DW) haberine nazaran, Almanya’nın Zochrot ve New Profile’ın fonlarını durdurması, İsrail hükümetinin siyasetlerini ve Gazze Şeridi’nde devam eden akınlarını eleştiren insan hakları örgütlerine yönelik federal fonların kesilmesine ait daha geniş bir modelin kesimi olarak görünüyor.
Almanya’nın fon kesintisi, kelam konusu insan hakları örgütlerinin devam eden projelerini 2023’ün sonlarında sona erdirdi.
Bazı gözlemciler bu atağın İsrail hükümetini eleştirenlerin alanını daraltacağından tasa ediyor.
Öte yandan Almanya, 7 Ekim 2023’ten bu yana en az 6 Filistinli kuruluşa fon sağlamayı da durdurdu.
Zochrot ve New Profile temsilcileri, Almanya’nın aldığı bu kararın siyasi olduğunu ve İsrail’de sivil toplum alanının daraldığı bir periyotta eleştirel sesleri susturmaya yönelik bir teşebbüs olduğunu belirtiyor.
Söz konusu temsilciler, Almanya’nın bu kararı İsrail’in baskısı altında aldığını vurguluyor.
Alman yetkililer, Zochrot ve New Profile’a ilişkin bir yıl evvel onaylanan ya da yenilenen projelerin fonlarını neden apansız iptal etmeye karar verdiklerine dair resmi bir açıklama yapmadı.
İbranicede “Hatırlamak” manasına gelen Zochrot, 1948 Arap-İsrail savaşı öncesinde ve sırasında Filistinlilerin sürülmesini ve yerlerinden edilmesini tabir etmek için kullanılan Nakba’nın hesabının sorulmasını savunuyor.
Örgüt tıpkı vakitte mevcut İsrail hükümetinin şiddetle karşı çıktığı Filistinli mültecilerin ve onların torunlarının geri dönüş hakkı için de kampanya yürütüyor.
Zochrot Yöneticisi Rachel Beitarie, yaptığı açıklamada, fonun kesilmesinden evvel Alman yetkililerle görüştüğünü söyledi.
Beitarie, Alman yetkililerin kendisine Almanya’nın İsrail’i desteklemesinin Almanya’nın geçmişi nedeniyle kıymetli olduğunu söylediklerini aktararak, “Alman geçmişi, Nazi rejimi bu görüşmelerde tekrar tekrar gündeme geldi” dedi.
Beitarie, Zochrot’un bütçesinin neredeyse dörtte birini, yaklaşık 103 bin dolar kaybettiğini söz ederek, “Fonların kesilmesi bizi muhakkak incitiyor ancak bu işi yapmaktan alıkoymayacak” diye konuştu.
NEW PROFİLE: İSRAİL ORDUSUNDA MİSYON YAPMAYI REDDEDENLERE DAYANAK SUNUYOR
Gönüllülük temelli bir hareket olan New Profile, askerlik hizmetinin hem erkekler hem de bayanlar için mecburî olduğu İsrail’de hapsedilme riskiyle karşı karşıya olan şahıslara dayanak sunuyor.
Örgüt, Almanya’nın adımıyla toplam fonlarının yaklaşık yarısını kaybettiğini açıkladı.
New Profile, Alman hükümetine gönderdiği uzun bir açıklamada, İsrail ordusunda misyon yapmayı reddedenlere yönelik çalışmalarının “kesinlikle İsrail maddelerine uygun” olduğunu belirtti.
New Profile yetkililerinden Sergeiy Sandler, yaptığı açıklamada, “Fon kesintisi, çalışmalarımıza mümkün olan en fazla ziyanı vermek için zamanlandı” dedi.
İsrail askerlerinin Gazze’de ve yakın vakte kadar Lübnan’da savaşmak üzere gönderildiği bir devirde, kuruluş alternatif fon bulma gayreti içine girdi.
Her iki kuruluş da yaklaşık 20 yıldır çeşitli Alman ortakları aracılığıyla kalkınma yardımı alıyordu.
Şimdiye kadar bu iki kuruluşun çalışmaları Alman makamları ortasında hiçbir kaygı oluşturmamıştı.
Zochrot’un Yöneticisi Beitarie, Alman makamlarının kendilerine ve başka kümelere fon aktarmama kararında “İsrail hükümetinin baskısının” tesirli olduğunu düşünüyor.
Almanya’nın, bilhassa silahlı çatışma ve siyasi karışıklık içindeki bölgelerde, kalkınma işbirliği ve insani yardım için ayrılan federal fonların korunmasını sistemli olarak gözden geçirmesi standart bir prosedür. Lakin kelam konusu İsrail ve Filistin toprakları olduğunda, bu durum daha da karmaşık bir hal alıyor.
Alman Parlamentosunda Kasım 2024’te, kapalı kapılar gerisinde hazırlanan ve kamu bağışlarını tartışmalı bir antisemitizm tarifine bağlayan bir karar kabul edildi.
Buna nazaran, “çağdaş İsrail siyasetini Nazilerinkiyle karşılaştırmak” ya da “İsrail’in varlığının ırkçı bir gayret olduğunu tez etmek” üzere sözler, antisemitizm örnekleri olarak kabul ediliyor.
Alman Parlamentosunun kararını eleştirenler, bu adımın İsrail hükümetine yönelik her türlü eleştiriyi antisemitizmle bir ortaya getirdiğini düşünüyor.
ZOCHROT VE NEW PROFİLE
Almanya’nın İsrailli ve Filistinli kuruluşların fonlarını kesmesi, Berlin’in mevcut İsrail hükümetinin yanında yer almaya karar verdiğinin bir göstergesi olarak bedellendiriliyor.
Filistinli ve İsrailli sivil toplum örgütlerini savunan ve onlara danışmanlık yapan İsrailli avukat Michael Sfard, Almanya’nın bu kararının İsrail’de eleştirel sivil toplum ve medya alanının daraldığı bir periyoda denk geldiğini söyledi.
Sfard, insan hakları örgütlerinin finansmanının kısıtlanmasının İsrail hükümetinin muhalefeti bastırmaya yönelik kasıtlı bir stratejisinin kesimi olduğuna inanıyor.
Zochrot’un yöneticisi Beitarie, Alman hükümetinin “baskıya ortak olduğunu” söyledi.
New Profile’dan Sergeiy Sandler de Beitarie ile tıpkı fikirde.
Sandler, New Profile’ın askerlik hizmetinden kaçınmak isteyen insanlardan giderek daha fazla talep aldığını belirterek, “Çalışmalarımız en azından birtakım insanların vahşete direkt katılmamasına yardımcı oluyor. İsrail hükümetinin bizi neden bastırmak istediğini anlayabiliyorum” dedi.
Bununla birlikte Sandler, Alman hükümetinin kararına reaksiyon göstererek, “Alman hükümetinin İsrail hükümetinin ideolojik taleplerini İsrail vatandaşlarına dayatmakla ne işi var? Alman hükümetinin muhalefeti susturmaya çalışmakla ne işi var?” sözlerini kullandı.
Almanya Dışişleri Bakanlığı, DW’ye yaptığı yazılı açıklamada, Almanya’nın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetini eleştiren sesleri susturmak için İsrail’in müsaadeden gittiği istikametindeki tüm suçlamaları “doğru değil” diyerek reddetti.
Açıklamada, “İsrail ve Filistin topraklarında İsrail’in işgal siyasetini eleştiren çok sayıda sivil toplum örgütünü Berlin idaresinin finanse etmeye devam ettiği” kaydedildi.