İstanbul Çağdaş Sinema’nın, bu yıl 12’ncisini düzenlediği “Biz de Varız!” programı sürüyor. Türk sinemasından yeni sinemaların bir ortaya getirildiği program, öyküleri ve anlatım biçimleriyle öne çıkan yenilikçi sinemalardan çok sesli bir seçki sunuyor.
Belgeselden kurmacaya uzanan üretimler, öykü anlatımından görsel lisana kadar sinemaya dair taze fikirler ve yeni bakış açıları sunuyor. Bayan sıkıntılarından toplumsal buhrana, Türkiye’nin farklı coğrafyalarına uzanan bu insan öykülerine dair sinemalardan oluşuyor.
“Biz de Varız!” programında bu hafta, Adana Altın Koza ve Ankara Sinema Festivali’nde “En Uygun Film” mükafatına layık görülen Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri öne çıkan üretimler ortasında yer alıyor.
YÖNETMEN VE OYUNCULARIN İŞTİRAKİYLE GÖSTERİMLER
Program kapsamında düzenlenecek özel gösterimlerde, direktör, oyuncu, üretimci ve sinema grupları izleyicilerle bir ortaya geliyor. Bu hafta sonu gösterimlerinde, Can Eskinazi, Tankut Aykut, Murat Fıratoğlu, Barış Demirdelen, Aybüke Avcı, Buyruk Melek, Ozan Yoleri, Belkis Bayrak, Bekir Behrem, Meral Aktan, Kürşat Üresin ve Sinan Kesova izleyicilerle buluşuyor. İşte bu haftanın sinemaları:
BİR İSİM VE BİR YER
Yönetmen: Can Eskinazi
İsviçreli sanatçı Renée Levi, Eylül 2022’de iki stant ve büyük ölçekli bir kamusal yerleştirmesiyle İstanbul’a döner. 1960 yılında İstanbul’da doğan lakin 6 yaşında ailesiyle İsviçre’ye göç eden Levi için İstanbul, çocukluk anılarını ve ailesinin yurdunu temsil ediyor. Bir İsim ve Bir Yer, sanatkarın İstanbul’daki iki haftalık stant hazırlık sürecini, açılışlarını ve kentteki seyahatlerini takip ediyor. Bu süreç, Levi’nin aile geçmişiyle yüzleşmelerini, partneri Marcel Schmid ve sanatçı Janiv Oron ile işbirliklerini kadınlık, göçmenlik, Sefarad mirası ve sanat üretimi üzere temalarla iç içe geçirerek izleyiciye sunuyor.
HEMME’NİN ÖLDÜĞÜ GÜNLERDEN BİRİ
Yönetmen: Murat Fıratoğlu
Oyuncular: Murat Fıratoğlu, Sefer Fıratoğlu, Salih Taşçı
İzmir’de iflas eden Eyüp, Siverek’e dönerek köylülerle birlikte domates kurutma işine başlar. Yevmiyesini alamayınca ustabaşı Hemme ile tartışır ve bu tartışma hengameye dönüşür. Öfke ve çaresizlikle tarladan motosikletiyle ayrılan Eyüp, intikam almaya karar verir. Lakin yolda yaşadığı aksilikler ve kasabada geçirdiği vakit, öfkesini yatıştırır. Akşam olduğunda intikam isteğinin yerini dinginlik alır. Direktör Fıratoğlu’nun tıpkı vakitte Eyüp’ü canlandırdığı bu samimi ve özgün sinema, karakter derinliği ile yer ve vakit kullanımı sayesinde Türkiye sinemasına özgün bir soluk getirirken, Adana Altın Koza Sinema Festivali’nde “En Uygun Film” mükafatına layık görüldü.
AYNI İPTE ASILI
Yönetmen: Barış Demirdelen
Oyuncular: Efe Akercan, Büşra Albayrak, Sinan Arslan
İstanbul’da bir öğrenci konutunda geçen, diyalog yüklü ve oda tiyatrosu biçimine yakın bu sinema, doğal akışı ve doğaçlamayı andıran oyunculuklarıyla dikkat çekiyor. Beklenmedik bir konuğun gelişiyle, yalnız, kırılgan ve çaresiz konut arkadaşları, sırlarını ve meselelerini açmaya başlıyor. Kopuk aile bağları ve bitmek üzere olan dostluklarla şekillenen kıssa, palavralar, inanç ve nihayetinde para etrafında dönüyor. Demirdelen’in hayat dolu bu çıkış sineması, bugünkü gençliğin arkadaşlık, aşk ve meslek labirentlerindeki arayışlarını samimi bir biçimde yansıtıyor.
HİÇBİR ŞEY YERİNDE DEĞİL
Yönetmen: Burak Çevik
Oyuncular: Burak Can Aras, Celal Öztürk, Efe Taşdelen
Türkiye’deki prömiyerini Adana Altın Koza Sinema Şenliği’nde yaparak tartışmalara yol açan sinema, 1978’de yaşanan ve yakın siyasi tarihimizin en hassas olaylarından biri olan Bahçelievler Katliamı’nı kurmaca bir cihanda ele alıyor. 8 Ekim 1978 günü, ihtilalin şiddetle değil siyasetle gerçekleşeceğine inanan beş solcu genç bir meskende toplanıp mecmualarını tartışır. Sinema, o gece yaşanan olayları tek plan çekimle aktarırken cinayet sahnelerini grafik bir biçimde gösteriyor. 1980 darbesi öncesi Türkiye’nin siyasi kaosunu, şiddet ve siyaset ortasındaki hassas dengeyi muhakkak bir arayla ve biçimsel olarak özgün bir lisanla aktarıyor.
DOMATES BİBER DEPRESYON
Yönetmen: Aybüke Avcı
Depresyonun köy hayatındaki yansımalarını mizahi ve samimi bir lisanla ele alan belgesel, Adana’nın Çetirvelli köyünde geçiyor. Direktör, köyün yarısının teşhisli depresyon hastası olduğu gerçeğinden yola çıkarak, köy ömrünün romantize edilen zorluklarına ışık tutuyor. Salça yaparak geçimini sağlayan köylüler ve tarlalardan taşan kırmızı biber imgeleriyle akılda kalıcı bir görsellik sunan Domates Biber Depresyon, gelecek derdi üzerinden köy ve kent ortasındaki uzaklıkları tekrar düşünmeye davet ediyor.
BAŞLANGIÇLAR
Yönetmen: Ozan Yoleri
Oyuncular: Ahsen Eroğlu, Hazal Subaşı, Zeynep Dinsel
Bu birinci uzun metraj sinema, 20’li yaşlardaki fotoğraf restoratörü Defne’nin kendini bulma seyahatini anlatıyor. Defne, mesken arkadaşının vefatı sonrasında Paris’teki doktora eğitimini yarım bırakıp İstanbul’a döner ve bir galeride stajyer olarak çalışmaya başlar. Osmanlı devrinden kalma bir tabloyu restore etmesi istenir. Başlangıçlar; yaşadığı kayıplara, toplumsal baskılara ve aidiyetsizlik hissine karşın toparlanmaya çalışan Defne karakteri üzerinden, bu vakte ilişkin gençlerin buhran ve buhranlarını sanatla münasebet kurarak anlamaya çalışıyor.
GÜLİZAR
Yönetmen: Belkıs Bayrak
Oyuncular: Ecem Uzun, Bekir Behrem, Aslı İçözü
22 yaşındaki Gülizar, katı kurallarla dolu, tabuların ve cinsiyet rolleriyle şekillenmiş sevgi dolu bir Türk meskeninde büyümüştür. Hayatında yeni bir başlangıç yapma umuduyla nişanlısı Emre ile Kosova’ya yerleşmeye hazırlanan Gülizar, bu seyahat sırasında cinsel taarruza uğrar ve masalsı hayalleri bir kâbusa dönüşür. Üstelik bu sır uzun müddet saklı kalmaz. Saldırganın, etrafındaki bir kişi olabileceğinden şüphelenen Gülizar, huzurdan gitgide uzaklaşır. Bu birinci uzun metraj sinema, travmanın, toplumsal beklentilerin ve bireyin kendini keşfetme gayretinin derinliklerine inen güçlü bir bayan öyküsü sunuyor.
BERABER
Yönetmen: Mete Gümürhan
Oyuncular: Alihan Şahin, Hayat Van Eck, Mina Demirtaş
Saraybosna Sinema Şenliği’nde dünya prömiyerini yapan sinema, annesinin vefatından sonra babasıyla birlikte Rotterdam’dan İstanbul’a taşınan 14 yaşındaki Zeki’nin kıssasını anlatıyor. Özgür koşu (free run) sporuna ilgi duyan Zeki, babasının inançlı bir sitede aldığı yeni meskeninin duvarlarını aşarak etraftaki mahallenin çocuklarıyla tanışır. Farklı hayatlar ortasında köprü kurarak ortak bir hayat yaratmanın hudutlarını ve imkânlarını keşfeden bu birinci sinema, kesintisiz ritmi, dinamik anlatısı ve genç oyuncularının başarılı performansıyla dikkat çekiyor.
BÜYÜK KUŞATMA
Yönetmen: Sinan Kesova
Oyuncular: Alp Öyken, Dolunay Soysert, Yiğit Sertdemir,
Macit, ünlü bir akademisyen olan eşi Berna Tuna’nın mevti sonrasında bir grup iç hesaplaşmalara girişir. Cumhuriyet bedellerine bağlı bir “Beyaz Türk” olan Macit, yıllardır ihmal ettiği kızı İpek ile ilgisini toparlamaya çalışırken, bir yandan oğlu Alp ile eşinin asistanı Feyza’nın mirasa olan bağlılıklarını sınamaktadır. Büyük Kuşatma, hem bireyin içsel çatışmaları üzerinden sinemamıza özgün bir karakter tahlili sunuyor hem de yer kullanımı ve sinematografisiyle yitip giden eski Türkiye’ye dair güçlü ve hicivli bir portre çiziyor.
