İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’ın ev sahipliğinde, CHP Genel Lider Yardımcıları Gökan Zeybek ve Murat Bakan ile Ege Belediyeler Birliği Lideri ve Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek, Aydın Büyükşehir Belediye Lideri Hasret Çerçioğlu, Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu ve Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, Ege Denizi’ndeki zelzele hareketliliğiyle ilgili basın toplantısı düzenledi. Toplantıda Ege Denizi’ndeki sismik hareketlilik nedeniyle bölgedeki kentlerin risk altında olduğunu ve merkezi idarenin bu mevzuda süratli aksiyon alması gerektiği vurgulandı. Zeybek ayrıyeten Mahallî idarelerin kentsel dönüşüm için finansal takviyeye gereksinim duyduğunu belirterek, belediyelerin Vilayetler Bankası ve Hazine’den aldığı hisselerin kesilerek sıkıntı duruma düşürüldüğünü söyledi.
“EGE’DE RİSK BÜYÜK, SÜRATLİ AKSİYON ALINMALI”
CHP Mahallî İdarelerden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Gökan Zeybek, toplantıda yaptığı açıklamada, bilhassa Yunanistan’ın Centaurea Adası etrafında meydana gelen ağır sismik aktivitelerin Türkiye için önemli bir risk oluşturduğunu vurguladı. Yunanistan’ın tedbir aldığını lakin Türkiye’de merkezi idarenin hazırlıklarının yetersiz olduğunu belirten Zeybek, Cumhuriyet Halk Partisi’nin bölgedeki belediye liderleriyle birlikte bir kıymetlendirme toplantısı yaptığını söz etti.
“DEPREM RAPORLARI ORTADA, ADIM ATILMIYOR”
Zeybek, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde geçmişte hazırlanan zelzele raporlarına dikkat çekerek, 2020 İzmir zelzelesi sonrası 278 sayfalık bir rapor ve 2023 Kahramanmaraş zelzelesinin akabinde hazırlanan 912 sayfalık bir raporun meclisten geçtiğini hatırlattı. Türkiye’de 6,7 milyon riskli konutun 20 yıl içinde dönüştürülmesi gerektiğinin raporlarda açıkça belirtildiğini vurgulayan Zeybek, buna karşın kâfi adım atılmadığını tabir etti.
“DEPREM İÇİN TOPLANAN VERGİLER DİĞER ALANLARA AKTARILDI”
Deprem vergileriyle ilgili konuşan Zeybek, 2023 yılı raporlarında özel irtibat vergisi ismi altında 40 milyar doların üzerinde bir kaynağın toplandığını, lakin bu paranın kentsel dönüşüm ve afet riskinin azaltılması yerine öbür alanlara aktarıldığını söyledi. “Deprem riskini azaltmanın temel yollarından biri riskli yapı stokunun dönüştürülmesidir. Lakin bu alanda önemli bir kaynak eksikliği bulunmaktadır” dedi.
“BELEDİYELERE DAYANAK YERİNE ENGELLEME”
Yerel idarelerin kentsel dönüşüm için finansal dayanağa gereksinim duyduğunu belirten Zeybek, belediyelerin Vilayetler Bankası ve Hazine’den aldığı hisselerin kesilerek güç duruma düşürüldüğünü söyledi. Belediyelerin toplumsal konut projeleri ve kentsel dönüşüm çalışmalarında faal rol alması için devletin uzun vadeli faizsiz krediler sağlaması gerektiğini belirten Zeybek, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 6306 sayılı yasa kapsamında kentsel dönüşüm yetkisini mahallî idarelere devretmemesinin büyük bir mani olduğunu söyledi. “Yerel idarelere tanınan imar planlama ve uygulama yetkisi giderek kısıtlanıyor. Bu da dönüşüm süreçlerini yavaşlatıyor” dedi.
“TSUNAMİ ERKEN İKAZ SİSTEMİ ŞART”
İzmir ve etrafında tsunamiye karşı bir erken ihtar sistemi bulunmadığını belirten Zeybek, bu hususta Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ile iş birliği yapılması gerektiğini vurguladı. “Bazı kentlerde bu sistem mevcut, fakat Ege kıyılarındaki tüm belediye hudutlarında da hayata geçirilmesi gerekiyor” dedi.
“KÜLTÜREL MİRASIN GÜÇLENDİRİLMESİ GEREKİYOR”
Kentlerdeki tarihi yapılarla ilgili de konuşan Zeybek, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kültür Varlıkları Muhafaza Kurulları’nın kentsel sit alanlarında yenileme projelerine mahzur çıkarmaması gerektiğini belirtti. “Deprem riski taşıyan tarihi yapılarda süratli kararlar alınmalı ve yurttaşların can güvenliği öncelik olmalıdır” dedi.
“HANGİ BASKI, ÇIKAR KÜMELERİ İSTEDİ?”
Tüm uzmanlara söylüyorum, sarsıntının tehditleri ortadayken, Türkiye’de yüzde 93 fay sınırı yerleşimi bildiği halde nasıl yönetmelikten geri adım atıyorsunuz, bunu yapmanıza sebep olan baskı, çıkar kümeleri kim, kamuoyuyla paylaşılmadır.
“MÜDÜRLERİMİZ LİDER ONAYI OLMADAN DAYANAK İSTEYEBİLİR”
Zeybek ayrıyeten, “İzmir’de toplandığımızda 14 Büyükşehir Belediyemizle, eşgüdüm toplantılarını sistemli yapıyoruz. Hangi ilin afet yardım takımları, acil kurtarma grupları ya da itfaiye takımlarının hangi ile sevk edilecek yetkisi AFAD’tadır. Fakat bugün yaptığımız toplantıda bir karar aldık; itfaiye müdürlüklerimiz, belediye liderlerinin onayı olmaksızın da gerek gördüğü ilin itfaiyesini arayabilir, takviye isteyebilir. O ilin itfaiyesi de kendi belediye liderinden onay almadan takviye gönderebilir. İtfaiye ünitelerimiz kendi ortasında eşgüdümlü çalışacak” dedi.
