CHP Muğla Milletvekili Avukat Gizem Özcan, Milas’ın Kıyıkışlacık Mahallesi’nde Ayıldız Madencilik ve Yükleme A.Ş. tarafından yapılması planlanan Yük Tahmil ve Tahliye İskelesi ve Taban Tarama Projesini Meclis gündemine taşıdı. Projenin tarihi 5 bin yıla kadar uzanan İasos Antik Kenti’nin yanı başında hayata geçirileceğini söz eden Özcan, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle Meclise soru önergesi verdi.
Bölgenin 3. Derece sit alanı içerisinde yer aldığını hatırlatan Özcan, “Proje alanının yanıbaşında halihazırda işleyen bir maden limanı mevcuttur. Bu limanın genişletilmesi için Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına müracaat yapılmıştı. Fakat Bakanlık, mevcut limanın kapasite altında çalıştığını öne sürerek limanın genişletilmesini reddetmişti. Bu durum, Körfez’de yeni bir limana gereksinim olmadığını açıkça göstermektedir“ diye konuştu.
“MİLAS’IN TARİHİNE VE TABİATINA İHANET EDİLİYOR”
Proje ile ilgili daha evvel “ÇED Gerekli Değildir” kararının kaldırıldığını, yeni bir ÇED sürecinin başlatıldığını hatırlatan Özcan, projeye yönelik olarak denize, tabiata ve etrafta yaşayanlara ziyan vereceği gerekçesiyle Muğla Büyükşehir Belediyesi, Milaslılar ve pek çok dernek tarafından iptal davası açıldığını söyledi. Anayasa Mahkemesi’ndeki yargı sürecinin devam etmesine karşın taban tarama çalışmalarının başladığını söyleyen Özcan, ”Altın kumlu tabir edilen plaj ve deniz şimdiden çamura bulanmıştır. Bu durum, 5 bin yıllık tarihi geçmişi olan İasos Antik Kenti’nin yanı sıra bölgedeki ekosistem üzerinde de geri dönülemez tahribatlara yol açmaktadır. Böylesine kıymetli bir kültürel pahanın, bir maden şirketinin ticari çıkarları uğruna tahrip edilmesine müsaade verilmesi, sorumsuz ve geri dönüşü olmayan bir kusurdur. Milas’ın tarihine ve tabiatına ihanet ediliyor” dedi.
“İASOS’U DA, MİLAS’IN KIYILARINI DA, EKOSİSTEMİMİZİ DE RANTA TESLİM ETMEYECEĞİZ!”
5 bin yıllık İasos Antik Kenti’nin yanı başında hayata geçirilmek istenen bu proje ile bir avuç sermaye sahibinin çıkarı için tarih, tabiat ve deniz ekosisteminin yok edildiğini söyleyen Özcan, “Yerel halk, çevreci kümeler ve bilim insanları, bu projenin hem tarihi hem de doğal mirasına büyük ziyan vereceği konusunda hemfikir. Yapılması planlanan maden yükleme ve tahliye limanı projesi, bu bölgenin ekolojik ve arkeolojik bütünlüğünü tehdit etmektedir. Bu proje hayata geçerse, sadece İasos Antik Kenti değil, bölgedeki ekosistem, kıyı şeridi ve deniz hayatı da ağır tahribata uğrayacaktır. Bir avuç şirketin daha fazla kâr elde etmesi için tabiat, tarih ve lokal halkın hayat alanları gözden çıkarılmaktadır. Halka karşın, tabiata karşın, tarihe karşın bu projeyi hayata geçirmek isteyenler, rantın ve talanın peşindedir! Fakat bizler, tabiatımızı ve tarihimizi korumak için sessiz kalmayacağız. İasos’u da, Milas’ın kıyılarını da, ekosistemimizi de ranta teslim etmeyeceğiz!” diyerek kelamlarını tamamladı.
ÖZCAN’DAN BAKAN KURUM’A 19 SORU
Muğla Milletvekili Avukat Gizem Özcan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti;
- Mahkeme süreci devam eden bir projede inşaat faaliyetlerinin başlatılmasına kimler yahut hangi kurumlar tarafından müsaade verilmiştir?
- Proje kapsamında 65 bin metrekarelik deniz tabanı alanının 14 metre kazılacağı ve çıkan hafriyatın Türkbükü açıklarında denize döküleceği belirtilmektedir. Bu faaliyetlerin deniz ekosistemine ziyan vereceği açıkken, bu projeye nasıl onay verilmiştir?
- Bugüne kadar, ne kadar hafriyat, nereye dökülmüştür? Hafriyatın çıkarılma ve dökülme süreçleri denetlenmekte midir?
- Söz konusu proje kapsamında gerçekleştirilen taban tarama çalışmaları denetlenmekte midir? Denetlenmişse, bu kontrol ne halde gerçekleştirilmiş ve kontrolden hangi sonuçlar elde edilmiştir?
- Bu proje nedeniyle İasos Antik Kenti’ne verilecek ziyanı önlemek için hangi tedbirler alınmıştır?
- Bölge halkının kıyılara erişiminin engelleneceği ve 3. derece arkeolojik sit alanının inşaat faaliyetleriyle tahrip edileceği açıktır. Bu mevzuda Bakanlığınızın aldığı tedbirler nelerdir?
- Bu proje için Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan görüş alınmış mıdır? Tarım ve Orman Bakanlığı, 3573 Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun husus 20’ye karşın bu projeyi onaylamış mıdır?
- Balıkçılık faaliyeti ile madencilik faaliyetinin bir ortada olması mümkün değildir. Bölge jenerasyonu tükenmekte olan bir çok balık tipine mesken sahipliği yapmaktadır. Bunlardan başlıcaları yılan balığı (anguilla anguilla) ve orkinostur. Projenin hayata geçmesi durumunda, jenerasyonu tükenmekte olan bu tipleri koruyacak bir çalışmanız var mıdır?
- Birleşmiş Milletler Akdeniz Fokunun (Monachusmonachus) Türkiye’de Korunması Ulusal Aksiyon Planına nazaran Akdeniz fokunun görüldüğü yerler ortasında Milas Ve Güllük de sayılmıştır. Bu kıyı şeridinde deniz alanında kalan tüm adalar, adacıklar ve taşlar Akdeniz fokunun doğal ömür alanlarıdır. Projenin bu tıbbın değerli bir ömür alanını yok edeceği açık değil midir?
- Proje alanı; Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Etraf Nizamı Planına nazaran “Turizm Tesis Alanı” ve “Deniz” ile, “Kırsal Yerleşme Alanı”, “Arkeolojik Sit Alanı” olarak planlı alanda yer almaktadır. Ayrıyeten Muğla 1/25000 ölçekli Nazım İmar Planı Revizyonuna nazaran “Turizm tesis alanı”, “Büyük Kentsel Yeşil Alan”, “Kırsal nitelikli yerleşme alanı”, “Deniz alanı” ve “3.Derece arkeolojik sit alanı” olarak planlı alanda yer almaktadır. Böylesine hassas ve müdafaa altında olan alanda kelam konusu projenin hayata geçmesinin geri dönüşü mümkün olmayan ziyanlara sebebiyet vereceği açık değil midir?
- 3621 Sayılı Kıyı Kanunu’na tabi alanlarda yapılacak kıyı yapı ve tesisleri için zarurî olan imar planı onayı sürecinin atlanması hukuka muhalif değil midir?
- Kıyı ve dolgu alanlarında imar planı süreci tamamlanmadan yapılaşmaya müsaade verilmesi, İmar Kanunu’nun temel prensiplerine muhalif değil midir?
- Ruhsat alınmadan evvel uygulama imar planının hazırlanması ve onaylanması gerekmekteyken, bu etap neden atlanmıştır? Bu eksiklik giderilmeden projeye onay verilmesi hukuka ters değil midir?
- Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğü’ne yasal olarak sunulması gereken “Önceden Modelleme ve Fizibilite Raporu” olmadan, Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünden bu proje nasıl geçmiştir?
- Hukuka ters ruhsatlandırma sürecinin bölgedeki öteki maliklerin haklarını ihlal ettiği ve geri dönülemez ziyanlara neden olduğu açıktır. Bu bahiste Bakanlığınız bir süreç işletecek midir?
- Kamuya ilişkin bir alanın sadece kira bedeli karşılığında özel bir firmaya verilmesi kamu ziyanına yol açmamış mıdır? Bu cins kritik altyapı projelerinin kamusal yarar gözetilerek planlanması prensibinin bu proje için işletilmediği savı hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
- Hukuka ters biçimde başlayıp süren proje 24 saat devam etmektedir. Proje alanına 4 metre uzaklıkta başlayan mahalle hayatı, yüksek desibeldeki, titreşimli gürültü nedeniyle büyük mağduriyet yaşamaktadır. Bu durumdan, yalnızca bölgede yaşayan beşerler değil tüm canlılar rahatsız olmaktadır. Geceleri etrafta yaşayanlarını uyutmayan faaliyetlerin acil olarak durdurulması için gerekli tedbirler alınacak mıdır?
- Bölge halkının, mahallî idarelerin, sivil toplum kuruluşlarının ve uzmanların ağır yansısına karşın, projenin devam etmesinin münasebeti nedir?
- Kamu faydasına tersliği konusunda kuvvetli kanaat oluşmuş olan bu projenin durdurulması ve sürecin tekrar kıymetlendirilmesi tarafında Bakanlığınızın bir teşebbüsü olacak mıdır?