Kamu hastanelerinde vazife yapan diş doktorları, özlük hakları ve çalışma şartlarının güzelleştirilmesi talebiyle ülke genelinde iş bıraktı. İzmir’de il Sağlık Müdürlüğü önünden toplanan meslek örgütleri ve 13 sendika üyesi sağlıkçılar, “Sıkacak diş kalmadı” yazılı pankart açarak “Direne direne kazanacağız”, “İnsanca yaşamak istiyoruz”, “Kurtuluş yok tek başına ya daima birlikte ya hiçbirimiz”, “Ek ödeme değil tek ödeme”, “Sağlıkta şiddet sona ersin”, “Hak verilmez alınır zafer sokakta kazanılır” ve “Yaşamak yaşatmak istiyoruz” sloganları atarak besteledikleri şarkıyı söylediler. Kentteki iki büyük diş hastanesi olan Alsancak Ağız ve Diş Sıhhati Merkezi ve İzmir Eğitim Diş Hastanesi’nin sarsıntıya dayanıksız olduğunu ve acil boşaltma kararı olduğunu belirten sağlıkçılar ismine basın açıklamasını okuyan Yapılan basın açıklamasını okuyan SES İzmir 2 No’lu Şube Başkanı Başak Edge Gürkan, sıhhatte dönüşüm programının sıhhat işçilerinin meselelerini çözemediğine bilakis arttırdığını belirtti.

“SORUNLARIMIZI ÇOĞALTAN DÜZENLEMELER YAPILDI”

Kamuda tasarrufun işçiden yana yapıldığını aktaran Gürkan, “Sadece özlük ve mali haklarımızı değil nitelikli ve erişilebilir sıhhat hizmetini de etkilemektedir. Sıhhat işçisi ve halkı karşı karşıya getiren bu sistemde en çok ziyan görenlerin başında ağız ve diş sıhhati alanında çalışan kamu işçileri gelmektedir. Yüksek MHRS sayıları, kısıtlı müddetler, eksik istihdam, sıhhatsiz ve inançlı olmayan üniteler, düşük fiyatlar, tükenmişlik ile ağız ve diş sıhhati ünitelerinde artık hizmet üretemez durumdayız! Sorun çözmeyen hatta esnek çalışma modelleriyle sıkıntılarımızı daha da çoğaltan düzenlemeler yapan Sıhhat Bakanlığını uyarmak gayesiyle örgütlü olduğumuz kamuda ağız ve diş sıhhati hizmeti veren tüm kurumlarımızda hizmet üretmiyoruz” dedi.

“EYLEMLERİMİZ DEVAM EDECEK”

Kamuda ağız ve diş sıhhati hizmetlerinde çalışan işçilerin esas meselelerini ve tahlil tekliflerini sıralayan Gürkan, “Sağlıkta dönüşümle geldiğimiz nokta da tüm sıhhat işçileri üzere ağız ve diş sıhhati hizmetlerinde çalışan işçilerin de özlük, ekonomik ve demokratik hakları engellenmekte, meseleleri görülmemekte, talepleri karşılanmadığından üretimden gelen güçlerini kullanmaktan öteki devaları kalmamıştır. Bu inançla; halka nitelikli ağız ve diş sıhhati hizmeti sunma uğraşı veren ağız ve diş sıhhati işçilerinin ekonomik, özlük, demokratik haklarını korumak, düzgünleştirmek için başlattığımız fiili ve yasal hareketlerimiz artarak devam edecektir” diye konuştu.

SORUNLAR VE ÖNERİLER

Başak Edge Gürkan, kamuda ağız ve diş sıhhati hizmetlerinde çalışan işçilerin en önemli meseleleri ve tahlil tekliflerini şu halde sıraladı:

• “Mesleki özerklik yitimi; üretilen emeğe yabancılaşma, hizmetlerin planlanmasından sunulmasına kadar örgütleri aracılığı ile karar alma süreçlerinde yer alamama (sağlık hizmetlerinin sunumunda ve çalışma şartlarının belirlenmesinde demokratik süreçlerin işlememesi),
• Emeğinin karşılığını alamama; emekliliğe yansıyan temel fiyatlardaki düşük oranlar, gelirlerini arttırmak için yaşanan performans baskısı ve fazla çalışma vb. Hal böyleyken üniteler ortasında teşvik ödenmesinde ki farklılıklar da eşitsizliğin tuzu biberi olmaktadır.
• MHRS sisteminin çökmüş olması ve ağız ve diş sıhhati hizmetlerine ulaşamama; randevu sürelerindeki yetersizlikten kaynaklı nitelikli sıhhat hizmeti sunmak imkânsız hale gelmiş durumdadır. Bu tıpkı vakitte toplumun, sıhhat hizmetine erişimine en büyük pürüz olmaktadır. Bakanlık karşılanamayan randevu talebini randevu mühletleri azaltıp daha fazla randevu vererek hem tabipleri çalışamaz duruma getirmekte hem de randevu bekleyen hastalarla, sıhhat işçilerini karşı karşıya getirmektedir. Sıhhatte şiddetinin kıymetli nedeni de burada yatmaktadır.
• Ağız ve diş sıhhati hizmetlerinde kullanılan gereçlerin kalitesinin düşüklüğü; hem tabipleri hem de toplum sıhhatini direkt etkilemektedir. Uzun yıllardır yalnızca erişilebilir sıhhat hizmeti sunma hedefinde olan Sağlık Bakanlığı kamusal, erişilebilir, nitelikli ve anadilinde sıhhat hizmeti vazifesini yerine getirmelidir.
• Alt yapı ve öğretim üyesi olmadan açılan üniversiteler; diş tabiplerinin kâfi eğitimi almadan meslek hayatına başlamalarına neden olmaktadır. Meslek içi eğitimlerle diş tabiplerin eğitim muhtaçlığı piyasanın insafına bırakılmıştır. Kamunun, tabiplerin mesleksel eğitimi ile ilgili nitelikli eğitim planlanması yapması gerekmektedir.
• Ağız ve diş sıhhati hizmetlerinde tedavi edici hizmetler; emeğin ağır olduğu bu hizmetler tıpkı vakitte çok fazla bütçeye ihtiyaç duyar. Hami sıhhat hizmetleri perspektifiyle ağız ve diş sıhhati siyaseti tekrar elen alınmalıdır. Bu planlama yapılırken sıhhat işçileri ve toplumun iştirakini artıracak bir prosedür izlenmelidir. Ağız diş sıhhati merkezlerinin yaygınlaştırılması ve bu alanda kollayıcı sıhhat hizmetlerinin kâfi seviyede verilmesi toplumsal şuuru yükselteceği üzere iş yükünü ortadan kaldıracaktır.
• Popülist sıhhat hizmeti sunumları; sıhhat turizmi uygulamaları ile paralı hale getirilen, işçileri ve halkı sömüren hizmet anlayışından vazgeçilmelidir. Bu ülkede yaşayan herkes için ağız ve diş sıhhati hizmetleri fiyatsız hale getirilmelidir.
• Ağız ve diş sıhhati ünitelerinde eksik istihdam; tüm meslek kümelerini etkilemektedir. Nitelikli sıhhat hizmeti önünde en büyük problemlerden olan eksik istihdam çalışanların iş yükünü arttırdığı üzere iş barışını da bozmaktadır. Bu nedenle kamu ağız ve diş sıhhati merkezlerinde çalışmak, ekonomik, özlük ve demokratik haklar açısından cazip hale getirilmelidir. Kamu ağız ve diş sıhhati kurumlarında diş tabibi ve ağız diş sıhhati teknikerleri başta olmak üzere takımlı ve teminatlı istihdamla meslek mensuplarının sayısı arttırılmalıdır.
• Mesleki gelişimin desteklenmemesi; teknolojinin giderek yaygınlaştığı, bilimsel bilginin giderek güçlendiği günümüzde diş doktorlarının mesleksel gelişimlerinin önündeki maniler kaldırılmalı sürekliliği olan kamusal eğitim programları yaygınlaştırılmalıdır.
• Ücretlerde adaletsizlik; eksik tıbbi materyal ve aygıtlara karşın artan hasta sayısı ile iş yükü artan sıhhat işçilerinin maaşlarında da adil bir düzenlemeye gereksinim duymaktadır. Birebir işi yapmalarına karşın ADSM’ler ve ilçe devlet hastaneleri başta olmak üzere kamu da farklı kurumlarda farklı ücretlendirmelerle karşı karşıya kalan işçiler ortasındaki bu farklı fiyatlandırmalar ortadan kaldırılmalıdır.
• Yönetici baskısı, mobbing ve angaryalar, disiplin sopası; ağız ve diş sıhhati ünitelerinde işçiler liyakatsiz yöneticilerin baskı ve mobbingine maruz kalmaktadır. Disiplin cezalarıyla hem maaştan hem teşvikten kesinti yapılması çalışanlar için tehdit oluşturacak boyuttadır. Tekrar belli rapor ve yıllık müsaade günleri üzerinde yapılan kesintiler bir performans baskısı olarak karşımıza çıkmaktadır.
• Sağlık hizmetleri ağır ve tehlikeli işler sınıfındadır; ağız ve diş sıhhati hizmeti sunulan yerler kâfi, standart ve inançlı çalışma şartlarını sağlamamaktadır. Bilhassa ortez, protez vb. üretimlerin yapıldığı yerlerin birçoğu da işçilerin sıhhatini tehdit eder boyuttadır. Bu nedenle ağız ve diş sıhhati hizmeti sunulan bütün ünitelerin emekçi sıhhati ve güvenliği önlemlerine uygun hale getirilmesi ve personel sıhhati ve güvenliği komitelerinde işçilerin örgütlü yapıları aracılığıyla temsiliyetinin sağlandığı, kontrollerin yapılabildiği demokratik düzeneklerin oluşturulması gerekmektedir.
• Mesai kaydırma, mesai dışı vb. esnek çalışma modelleri, son vakitlerde yaygınlaştırılmaya çalışılmaktadır. İşçilerin her gün tekrar nitelikli ve inançlı ağız diş sıhhati hizmeti üretebilmesi dinlenme hakkı ile sağlanır. Güzel bir sıhhat sistemi için bağımsız ve mesleksel açıdan, toplumsal ve hatta kültürel açıdan kendini geliştirme imkanlarına sahip meslek mensuplarının varlığı kritik ehemmiyettedir. Bunun içinde kâfi dinlenme, kendine vakit ayırabilme ve ekonomik açıdan da rahat bir yaşama gereksinim vardır. Bu nedenle esnek çalışma modellerinden vazgeçilmelidir.”