Dünyada sizi hayli süratli bir biçimde öldürebilecek pek çok şey olabilir, lakin bunlara ekseriyetle akşam yemeği masasında rastlanmaz.
“Manyok” ismi verilen bu bitki ise 500 milyon insanın temel besin maddesi pozisyonunda ve her yıl neredeyse yüz milyonlarca ton üretiliyor.
Manyok, Güney Amerika’ya mahsus, genelde tropikal iklimlerde yetişen bir bitki, fakat günümüzde dünyada en büyük üreticisi Nijerya.
KİLOGRAM BAŞINA BİN MG SİYANÜR
Manyokun daha tatlı tipleri kilogram başına 20 mg kadar düşük oranda siyanür içerebilirken, en acı çeşitlerinde bu oran kilogram başına bin miligrama kadar çıkabiliyor. Bu sebeple, bitkinin köklerini, kabuğunu ve yapraklarını çiğ olarak tüketmek bilhassa tehlikeli.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran, manyok zehirlenmesi her yıl yaklaşık 200 kişinin vefatına neden oluyor. Tekrar de, sistemli olarak manyok tüketen ve hiçbir sorun yaşamayan insanların sayısı hayli yüksek.
Bu durum, insanların bu cins sıhhat risklerini azaltmayı öğrenmiş olmalarından kaynaklanıyor. Örneğin, son derece zehirli bir balığı hazırlamak için özel eğitim alan şefler olduğu üzere, manyokun ölümcül tesirlerini azaltmanın yollarını öğrenmiş lokal topluluklar da mevcut.
VENEZUELA’DA YAŞANANLAR
Manyok tüketimi, vefat dışında öteki sıhhat problemlerine da yol açabiliyor, bunların başında da ataksi ismi verilen bir cins nörolojik bozukluk geliyor.
Manyokun tehlikesi, bilhassa kıtlık vakitlerinde artıyor. Çünkü besin ıstırabı sırasında beşerler, hidrojen siyanür içeriği daha yüksek olan acı manyoku tüketmek zorunda kalabiliyor.
Örneğin, 2017’de Venezuela’da yaşanan besin düşüncesi sırasında El Pais gazetesi, insanların açlıktan ölmemek için acı manyok yedikleri için öldüklerini bildirmişti.