Ege Denizi’nde son periyotta artan sismik hareketlilik, Ada sakinlerinde büyük tasa yaratırken bilim insanlarının da bölgeye ağırlaşmasına neden oldu.
Ege Denizi’nde meydana 500’den fazla zelzele fırtınası nedeniyle ikazda bulunan uzmanlara nazaran, bu zelzeleler volkanizmayla bağlantılı olup, uzun müddet devam edebilecek bir sarsıntı fırtınasının kesimi olabilir.
KORKUTAN SENARYO!
Ancak asıl telaş verici senaryonun bu hareketliliğin Amorgos fayını tetikleyerek büyük bir sarsıntıya yol açma ihtimali olarak belirtiliyor.
1950’li yıllarda bölgede 7’den büyük bir sarsıntının meydana geldiğini hatırlatan araştırmacılar, emsal büyüklükte bir sarsıntının İzmir ve etrafında önemli bir tsunami riski oluşturabileceği konusunda uyarıyor.
“VOLKANİZMAYLA İLİŞKİLİ”
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Jeofizik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hamdi Alkan, Prof. Dr. Serkan Öztürk ile birlikte 2024 Kasım ayında yayımladıkları bilimsel çalışmada, Ege Denizi’ndeki zelzelelerle ilgili öngörülerde bulunduklarını belirtti.
Bilimsel çalışmada bölgede beklenen zelzeleler konusunda kıymetli tespitlerde bulunduklarını tabir eden Alkan, “Nitekim şu an prestijiyle 500’den fazla sarsıntı meydana geldi ve sarsıntılar devam ediyor. Zelzelelerin en büyüğü 5.1 büyüklüğünde olup, sığ derinlikte ve olağan fay düzeneğine sahip. Tüm bu parametreleri bir ortaya getirdiğimizde, zelzelelerin volkanizmayla alakalı olduğunu açıkça söyleyebiliriz” diye konuştu.
“CİDDİ BİR TSUNAMİ RİSKİ KELAM KONUSUDUR”
Afrika plakasının kuzeye hakikat hareketiyle Santorini ve etrafındaki 5 sismik jenerasyondan biri olan Amorgos fay çizgisinde ağırlaştığını gözlemlendiğini lisana getiren Alkan, “Depremler, kalderanın tam merkezinde değil, kuzeydoğusuna yanlışsız, Amorgos fay çizgisi boyunca ağırlaşmış durumda. Bu sarsıntıların büyük ölçekli olmaması ve makul bir aralıkta sıkışmış olması, nispeten olumlu bir durum olarak kıymetlendirilebilir. Fakat, bu cins sarsıntı fırtınalarının 1-2 yıl boyunca sürebildiğine dair literatürde aktüel örnekler mevcuttur. Asıl kaygı verici olan nokta, bu volkanik kaynaklı sarsıntı fırtınasının Amorgos fayını tetikleyerek büyük bir zelzeleye yol açma ihtimalidir. Tarihe baktığımızda 1950’li yıllarda bu bölgede 7’den büyük bir zelzele meydana gelmiştir. Şayet emsal büyüklükte bir sarsıntı yaşanırsa, İzmir ve etrafı için önemli bir tsunami riski kelam hususudur. Bilhassa kıyı bölgelerinde büyük yıkımlar meydana gelebilir. Bu nedenle, devletimizin ilgili kurumlarının önleyici önlemler alması hayati değer taşımaktadır” biçiminde konuştu.
Türkiye’nin kıyı bölgelerinde tsunami tehlikesinin göz arkası edilmemesi gerektiğini tabir eden Alkan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Depremler, 11 vilayetimizi direkt etkileyerek önemli yıkımlara ve kayıplara yol açtı. Benzeri formda, İzmir ve etrafında 2020’de de bir zelzele yaşanmıştı. Şayet mevcut sarsıntı fırtınası, tektonik hareketlerle büyük bir sarsıntıya ve akabinde bir tsunamiyi tetiklerse, beklenen can ve mal kaybı epey yüksek olabilir. Bu nedenle, riskleri göz gerisi etmeden gerekli tedbirleri almak büyük kıymet taşımaktadır.”