İstanbul Planlama Ajansı’ndan Prof. Dr. Buğra Gökcen, Prof. Dr. Tahsin Bakırtaş ve Prof. Dr. Murat Şeker’in katkı sunduğu “Küreselden Yerele: Orta Sınıf ve Gelir Dağılımı” raporunun çarpıcı bilgilerini paylaştı. Rapora nazaran Türkiye’de 2021 sonrası yüksek enflasyon, ortanca hanehalkının net gerçek gelirini önemli formda erozyona uğrattı ve servet transferi üst gelir kümesine yöneldi.

ORTANCA GELİR MİNİMUM FİYATA GERİLEDİ

2007’de ortanca gelir, minimum fiyatın 2,7 katıyken 2023’te bu oran 1’e düştü. Türkiye’de ortanca yurttaş, artık minimum fiyatla geçinen bölüme dahil oldu.

İSTANBUL’DA ALIM GÜCÜ KESKİN DÜŞTÜ

İstanbul’daki hanehalkının 2007’deki 100 TL’lik alım gücü, 2023’te 35 TL’ye kadar geriledi. Birebir periyotta, İstanbul’da ortanca hanehalkının geliri minimum fiyatın 4 katıyken, 2023’te 1,4 katına indi.

ORTA SINIF ALT GELİR KÜMESİNE KAYDI

Covid-19 pandemisi ve 2021 sonrası devirde Türkiye’de orta sınıf, AB-27, G-7 ve BRICS ülkelerindeki orta sınıfa kıyasla çok daha fazla güç kaybetti. Orta sınıftaki birçok hane alt gelir kümesine geriledi.

GELİR DAĞILIMINDA ÇARPICI DÜŞÜŞ

2010 yılında 16 bin 304 TL olan gerçek kullanılabilir hanehalkı net medyan geliri, 2017’de 19 bin 38 TL’ye çıktı fakat 2021 sonrası devirde dramatik biçimde düşerek 2023’te 10 bin 863 TL’ye geriledi. Bu durum, hanehalkı ortanca gelirinin enflasyon karşısında önemli kayıplar yaşadığını ortaya koyuyor.

Rapora nazaran, Türkiye’de fakir ve her an yoksulluğa düşebilecek hanelerin sayısı, toplam hanelerin üçte birinden fazlasına ulaştı.