Nilüfer Çayı, yapılan araştırmalara nazaran Türkiye’nin en kirli akarsulardan biri olarak kabul ediliyor. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı mevzu hakkında yaptığı açıklamada şu sözleri dikkat çekti:
TARIMSAL ÜRETİMDE KULLANILIYOR
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından başlatılan denetimlerin ve belediyelere yönelik yapılan ihtarların geç de olsa yerinde ve değerli olduğunu belirten Sarı, “Her yıl Nilüfer Çayı’nın Çapraz Çaya karıştığı bölgede birkaç sefer yaşanan balık vefatları, vakit zaman artık olağan kabul edilen kirlilik seviyesinin bile üstünde kimyasal atık salımının da yapıldığını göstermekte” sözleri kullanırken akabinde şöyle konuştu:
”Diğer taraftan Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Bursa Valiliği, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı üzere birçok kamu kurumunun Nilüfer Çayı kirliliğini önlemeye yönelik program, hareket planı ve projelerinin olduğu görülmekte. Tüm bunlar mevcut durumda Nilüfer Çayı kirliliğinin kamu kurumları, lokal idareler, sivil toplum kuruluşları (STK), özel dal ve bölgede yaşayan vatandaşlar tarafından çok güzel bilindiği, çözülmesi için düzgün niyetli gayretlerin devam ettiği fakat ya çok az yol alındığı yahut hiç yol alınamadığı gerçeğini değiştirmemektedir. Öbür taraftan bu haline karşın ağır halde bölgedeki ziraî üretimde sulama emeliyle kullanıldığının da altı kıymetle çizilmelidir.”
‘TOPYEKÛN İŞBİRLİĞİ ŞART’
Sarı, bölgede her gün yenisi faaliyete başlayan OSB’ler, kaçak evsel ve endüstriyel deşarjlar, kişisel sanayi tesisleri, ağır hayvansal ve bitkisel üretim işletmeleri ile besin sanayisinin varlığı dikkate alındığında Nilüfer Çayı için gereken tedbirlerin hemen alınması gerektiğini söyledi.
Sarı, alınabilecek tedbirleri ise şöyle sıraladı:
- Çayın uzun yıllar kurak mevsim ortalama debisi dikkate alınarak, çaya deşarj edilecek toplam azamî yükler tekrar belirlenmelidir.
- Sorun tek başına organik kirlilikten kaynaklamadığı için yalnızca azot-fosfor sınırlaması kâfi olmayacaktır.
- Azot-fosforun yanında kesinlikle ağır metal, tuzluluk ve renk parametrelerini de kapsayan yeni bir deşarj kısıtlamasına gidilmesi kuraldır.
- Nilüfer Çayı hali hazırda IV. Sınıf su kalitesine sahiptir. Yani çok kirlenmiş bir sudur. Bu türlü sular ziraî sulamaya uygun değildir. Meğer müşahedeler esnasında sayısız su motoruyla su çekilerek sulama yapıldığı görülmüştür. Nilüfer Çayı’nın ziraî sulama emeliyle kullanımı, su kalite sınıfı güzelleşinceye kadar derhal önlenmelidir.
- Halihazırda Nilüfer Çayı’na atık deşarj eden bütün işletmeler muhakkaktır. Nilüfer Çayı’nın mevcut durumu debiden bağımsız olarak ruhsat koşullarındaki taahhütlere uyulmadığını göstermektedir. Kontrollerle bu işletmelerin vakit geçmeden Nilüfer Çayı’nı kirletmeleri önlenmelidir.
- Nilüfer Çayı için tüm tarafların iştirakiyle yeni bir Acil Aksiyon Planı hazırlanmalı, uygulama müddeti belirtilmeli ve uygulamalar herkes tarafından şeffaf olarak izlenebilmelidir.
- Nilüfer Çayı’nın kirlilikten kurtarılması için merkezi idare, lokal idare, özel dal, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşların topyekûn işbirliği yapması kuraldır.